Uur ku beera meel aan caadi ahayn (Ectopic pregnancy)
waa xaalad caafimaad oo khatar ah oo ku timaadda haweeney uur leh, marka ukunta
bacrimantay aysan ku beermaynin gudaha ilmo-galeenka (uterus), balse ay ku
beermato meel kale, sida:
- Tuubbada
ugxanta (fallopian tube) – taas oo ugu badan (90% xaaladaha)
- Afka ilmo-galeenka
(cervix)
- Qanjirka
uur-ku-beelka (ovary)
- Caloosha
(abdominal cavity)
Maxaa Sababa
Ectopic Pregnancy?
Sababaha ugu waaweyn waxaa ka mid ah:
- Dhibaato
ku timaadda tuubooyinka ugxanta, sida:
- Caabuqyo
hore (sida PID – pelvic inflammatory disease)
- Qalliino
hore oo laga sameeyay caloosha ama tuubooyinka
- Xirnaan
ama dhaawac tuubbooyinka ah
- Isticmaalka
qaar ka mid ah daawooyinka uurka lagu helo (IVF iyo kuwa kale)
- Uurka
hore oo ectopic ahaa – qof hore ugu dhacay uur ectopic ah waa halis
sare.
- Dhumucda
caadada aan caadiga ahayn, ama caabuqyo soo noqnoqda
- Isticmaalka
qalabka ka hortagga uurka (IUD) – in kasta oo ay yareyso uurka guud
ahaan, haddii uur yimaado iyadoo IUD ku jirto, halista ectopic way sii
korodhaa.
Calaamadaha Ectopic Pregnancy
Calaamadaha hore waxaa ka mid ah:
- Dhiig-bax
yar-yar ama mid aan caadi ahayn oo ka yimaada xubintz tzrznkz dumarka.
- Xanuun
hal dhinac ka ah caloosha hoose
- Daal
iyo lalabo
Haddii uurka ectopic uu jabo (ruptured):
- Xanuun
daran oo caloosha ah
- Dhiig
bax gudaha ah (internal bleeding)
- Wadno
garaac degdeg ah, suuxdin, ama hoos u dhaca dhiigga (shock) – xaalad
degdeg ah
Sidee Loo Hortagi
Karaa?
Inkasta oo aysan jirin hab 100% ah oo looga hortago, waxaad
samayn kartaa:
- Ka
hortagga cudurrada galmada lagu kala qaado (STIs) – si looga fogaado
caabuqyada
- Daaweynta
caabuqyada xubnaha taranka si degdeg ah
- In la
iska ilaaliyo sigaarka (sigaar cabiddu waxay kordhisaa halista)
- In aad
la socoto dhakhtar haddii aad horey u qabtay ectopic
Sidee Loo Daaweeyaa?
- Daawo:
- Methotrexate
– daawo joojin karta koritaanka uurka aan saxda ahayn. Waxaa la siiyaa
haddii uurka aan wali jabin oo calaamado halis ah aysan jirin.
- Qalliin
(Surgery):
- Laparoscopy
– qalliin yar oo tuubada laga saaro ama uurka laga nadiifiyo.
- Haddii
uurka uu jabay: waa qalliin degdeg ah oo buuxa (laparotomy).
0 Comments